Τη γλώσσα μου έδωσαν Ελληνική
Το
σπίτι φτωχικό
στις αμμουδιές
του Ομήρου.
Μονάχη
έγνοια η
γλώσσα μου
στις αμμουδιές
του Ομήρου.
Thursday,
May 7, 2009, 7:30 p.m. at St. Katherine Greek Orthodox Church,
·
May 1-2, 2009: National Cathedral’s Flower
Mart. Washington National Cathedral,
·
May 4,
2009, 7:00 p.m.: The Society for the Preservation of the Greek heritage invites
you to a lecture by Josiah Ober (Professor of political science at
·
May 5, 2009, 6:30-9:30 p.m.: “Following The
Footsteps of Alexander the Great in Afghanistan” To showcase the cultural history of Greece
since the era of Alexander the Great unlit today, the Embassy of Greece in
collaboration with the Nooristan Foundation and the
Embassy of Afghanistan, will host on May 5th, 2009 a fund-raise dinner
reception with live Greek music that will benefit the rural and cultural
development of Afghanistan. The event will include: Screening of experts from
the BBC documentary “In the Footsteps of Alexander the Great-to Hindu Kush” Special
presentation by archeologist Fredrik Hierbert and
curator of the exhibition: “
·
Friday,May 8,2009,at
7:00 p.m. at the Embassy of Greece: Farewell Reception to Honor H.E. the
Ambassador and Mrs Alexandros P.Mallias and
Presentation of the book: "Unraveling Ariadne's Thread:Cretan Music". For
more information, click here.
·
May 9, 2009, 10 am - 4:00 p.m.: EU OPEN
HOUSE Celebrate with us Europe Day, the most popular event in
Don’t miss this unique opportunity of a free trip to any of the 27 European
Union countries. The Embassy of Greece participates with films on
·
May 9 - 16, 2009: EUROPE WEEK
EU
Member States around the
·
May 14, 2009: Byzantine Literature at
Dumbarton Oaks "The Art of Stratification: Levels of Discourse in
Byzantine Literature". A lecture presented by
Professor Panagiotis Roilos,
·
May 15,
6:30 p.m.: “Basile Comedy Night” at St George Greek
Orthodox Church; music by Zephyros;
tickets: Pete Spiropoulos (301-520-8895) or James Dialektakos
(240-508-4847)
Papadakis, called "Taki" by
friends, colleagues and loved ones, is survived by his wife of 39 years, Eliana, and daughter Maria, 23, a 2008 Drexel graduate.
Known in the national academic community as an innovator and locally as the
chief executive who turned around two venerable institutions, Drexel and the
former
Papadakis's arrival at Drexel in 1995 ushered in an era of
unprecedented growth and excellence. Papadakis, a
professional engineer and executive before his move into academia, famously
insisted on measurable goals for his managers at Drexel. So numbers are useful
in understanding the University's growth under his leadership: In 13-plus
years, total enrollment at the University grew by more than 130 percent, from
about 9,000 to 21,000, with full-time undergraduate enrollment increasing by
144 percent to more than 11,000. At the same time, selectivity increased, with
freshman applications growing by nearly 700 percent to 27,500, and the median
SAT score of accepted students rising to 1202. Drexel's success in competing
for students was made possible by the financial stability the University
achieved under Papadakis. His commitment to sound fiscal
management gained him a national reputation, with The Wall Street Journal
opining in a 2005 front-page profile that "few university presidents have
a hard-core business style quite like Dr. Papadakis's."
His business sense, honed during a
decade in private-sector management at national engineering firms including
Bechtel, made him the right man for the job at a critical juncture in Drexel's
history. By 1995, enrollments had fallen to historic lows, classrooms sat empty
and deteriorating and one dormitory had been boarded up for a decade. Three
years had passed without a salary increase for staff, and cash flow was so dire
that some stakeholders suggested selling off Drexel's collection of art,
including an 18th-century David Rittenhouse clock that represented a unique
piece of
Papadakis's primary strategy for improving Drexel's financial situation
was to encourage smart growth. Since his arrival, the University's annual
operating budget has grown by more than 300 percent, and the size of Drexel's
research enterprise has grown from $15 million to more than $100 million in
each of the past three years. Papadakis doubled the
size of Drexel's faculty and grew the University's total employment to 7,300,
making Drexel the seventh largest private employer in
Drexel's urban campus is
tremendously improved, with the University constructing, acquiring or
renovating buildings at a rate of one per year under Papadakis.
Drexel brought in signature architects including Philip Johnson, I. M. Pei and
Michael Graves, whose work now stands alongside that of legendary urban
architects like Frank Furness and T. P. Lonsdale. The campus reinvention
continues under Drexel's $500 million West Philadelphia Campus Master Plan.
Despite today's economic downturn the University has an unprecedented four new
buildings in various stages of construction in
2009. In addition, a $25 million
donation this year from a donor preferring anonymity, the largest individual
private gift in Drexel history, allowed the University to purchase two
buildings, including one by legendary Philadelphia architect Robert Venturi, for conversion into a design center for the
Antoinette Westphal College of Media Arts &
Design.
Perhaps the most transformative
change at Drexel under Papadakis was the increase in
the University's comprehensiveness. In 1998 the University trustees signed a
landmark agreement to manage the bankrupt
"At the most critical moment, Taki was instrumental in rescuing both a vital piece of
The merger, which also brought the
Just three years later, in 2005, Papadakis made another startling announcement: Drexel would
become the first top-ranked doctoral university in the country to open a law
school in more than 25 years. By September of 2006, a faculty was in place, a
building was under construction and a talented inaugural class entered Drexel
Law. In short order, the school earned provisional accreditation from the
American Bar Association and received a major naming gift from Drexel alumnus
Earle Mack. In May 2009, the University will celebrate the first graduates of
the Earle Mack School of Law.
Drexel also made progressive strides
in how it reached students. The University was a pioneer in online learning
from the early days of Papadakis's administration,
culminating in the establishment of e-learning subsidiary Drexel Online with $4
million of capitalization in 2002. Today, more than 5,200 students are enrolled
in 60-plus online degree programs, and tuition revenue through Drexel Online
grew from $14.4 million in FY2005 to $40 million in FY2008. Drexel has
developed agreements that facilitate the entry of graduates from a number of
Greater Philadelphia community colleges into the University, including a
partnership with
Drexel opened a Center for Graduate
Studies in
Even as Papadakis
worked to expand the breadth of Drexel's academic offerings and modes of
instruction, he focused the University's marketing message on three main
points: its commitment to experience-based learning via one of the nation's
leading co-operative education programs, its reputation for cutting-edge
academic technology and its engagement with what he called Drexel's
"living laboratory," the city of Philadelphia.
During Papadakis's
tenure, Drexel also extended its reputation as a technological leader, becoming
in 2000 the first major university with an entirely wireless campus, indoors
and out, and in 2002 the first to offer a Web portal to University information
for wireless devices. Drexel's advanced technological infrastructure also
allowed it to become a unique type of service provider, managing a variety of information
technology for 40 other educational institutions. Drexel has strengthened its
ties to the citizens and communities of
In many ways, Drexel is a
different university today than 14 years ago, and evidence suggests that it
looks that way to outside observers. Once a "third-tier" school
according to U.S.News & World Report,
Drexel has been ranked in the category of Best National Universities in the
magazine's "
Drexel's rise to national prominence
under Papadakis has coincided with a number of milestone
events. In 1997, Jiang Zemin, then-president of the
People's Republic of
Papadakis was the only Greek-born president among 2,900 presidents of
four-year colleges and universities in the
In 1974, Papadakis
joined Bechtel, where his first assignment was to oversee the construction of
the metro in
Honeywell subsidiary in
Papadakis was lured back to academia when he realized that strong
management could revolutionize an institution. In 1984, he agreed to head up
His growing reputation for the
relentless pursuit of excellence coupled with a no nonsense approach to the
business of higher education led to Papadakis
becoming the target of presidential searches. He was hired by Drexel in 1995
after a national search led by then-interim president Pennoni.
A civic leader and cultural patron since his arrival in Philadelphia, Papadakis served on numerous civic boards including the
board of directors of the World Trade Center of Greater Philadelphia, the
Greater Philadelphia Chamber of Commerce Executive Committee, the board of
directors of the Opera Company of Philadelphia and the Judicial Council of the
Supreme Court of Pennsylvania. Papadakis was also
active on behalf of the broader interests of higher education. He chaired the
National Commission for Cooperative
Education, served on the boards of the Eisenhower Fellowships and the Hellenic
College/Holy Cross and was a member of the Business Higher Education Forum and
the Council on Competitiveness.
With his unique background in business,
engineering and academia, Papadakis was sought after
by numerous corporate boards and served as a director of Amkor Technology,
Inc., Aqua America, Inc., CDI, Inc., Mace Security International and Met-Pro
Corporation. A member of many professional and honorary societies, Papadakis was a fellow of the American Society of Civil
Engineers, the American Society of Mechanical Engineers, the American Society
for Engineering Education and the
Cavaliere Ufficiale in the Order of Merit
of the
In addition to his wife and
daughter, Papadakis is survived by a sister, Katy Papadourakis
(Emmanuel), and her family, of
Athens, Greece; Mrs. Gregory Papadourakis and family
of Patras, Greece; and cousins, nephews and nieces of
Athens and Crete, Greece. His immediate family includes Dr. Anthony and Patty Apostolides and Anthony, Jr., of
A church service will be held at
noon on Tuesday, April 14, at St. Luke Greek Orthodox Church in
Discover
some of the most beautiful places in the World/Greece:
http://alovelyworld.com/webgrece/index2.html
The
Greeks in World War II: http://www.youtube.com/watch?v=XBZpBAKliWE
The History Channel and
Was Atlantis Located in
http://www.history.com/video.do?name=science&bcpid=1681694253&bclid=1740131702&bctid=1545098262
Pericles Builds the Parthenon
http://www.history.com/video.do?name=science&bcpid=1681694253&bclid=1740131702&bctid=1545110660
Ancient Wonders on
http://www.history.com/video.do?name=science&bcpid=1681694253&bclid=1740131702&bctid=1527642436
·
“The
Shepherds of Shadows” by Harry Petrakis, covering the war of Greek Independence (1821) and the
parallels between the revolt of the Greeks and the American war of
independence.
·
“
·
“
·
“Daddy’s
War” by Irene Kacandes,
·
“
·
“The
Theban Plays”
(Oedipus the King, Oedipus at Colonus and Antigone)
translated by Ruth Fainlight and Robert J. Littman
Ο
καθηγητής
January 22, 2009
Editor, Archaeology Magazine
36-36 33rd Street
Long Island City, NY 11106
U.S.A.
Αγαπητοί
Κύριοι,
Διάβασα σήμερα
το τεύχος
Ιανουαρίου/Φεβρουαρίου
της
Αρχαιολογίας
και με
ανυπομονησία
περιέτρεξα τις
σελίδες στο
άρθρο ‘‘Ενα γράμμα
για την
Μακεδονία’’
μόνο για να
ανακαλύψω ότι
ήταν
ένα....γράμμα από
την αρχαία
Παιονία – την
χώρα που
εκτείνεται
βορείως του
όρου Βαρνούς
και Όρβηλος. Ο
απολογισμός
του Λίβι για τη
δημιουργία της
Ρωμαικής
επαρχίας της
Μακεδονίας (45.29.7
και 12) δείχνει
ξεκάθαρα ότι
οι Παίονες
ζούσαν βορείως
αυτών των...
βουνών (όπου
σήμερα
μορφοποιούν τα
βόρεια γεωγραφικά
όρια της
Ελλάδος) και
νοτίως των
Δαρδανίων που
είναι το
σημερινό
Κόσσοβο. Ο
Στράβων (7 παρ.4)
είναι ακόμα
πιο λακωνικός
λέγοντας ότοι
η Παιονία ήταν
Βόρεια της
Μακεδονίας και
η μόνη σύνδεση
από τον έναν
στον άλλον
χώρο (ακόμα και
σήμερα) ήταν
διαμέσου του
στενού
φαραγγιού που
διαρρέει ο
Αξιός (ή Βαρδάρ)
ποταμός. Με
άλλα λόγια, η
περιοχή που
περιγράφεται
από τον Matthew Brunwasser στο ‘‘Εχοντας
τον Αλέξανδρο’’
ήταν η Παιονία
της
αρχαιότητας.
Παρα το
αληθές γεγονός
ότι
κατακτήθηκαν
από τον Φίλλιπο
τον ΙΙ, πατέρα
του
Αλέξανδρου, το 359
π.Χ. (Diodorus Siculus 16.4.2), οι
κάτοικοι της
Παιονίας δεν
ήταν ποτέ
Μακεδόνες και
δεν έζησαν
ποτέ στην
Μακεδονία.
Πράγματι ο Δημοσθένης
(Ολύνθιοι 1.23) μας
αναφέρει ότι
είχαν
‘‘υποδουλωθεί’’ από
τον Φίλλιπο
τον Μακεδόνα
και ως εκ
τούτου δεν ήταν
Μακεδόνες. Ο
Ισοκράτης (5.23)
κάνει την ίδια
αναφορά. Επί
παραδείγματι,
οι Αιγύπτιοι
που κατακτήθηκαν
από τον
Αλέξανδρο
κυβερνήθηκαν
από τους
Μακεδόνες,
συμπεριλαμβανομένης
και της
γνωστής
Κλεοπάτρας,
αλλά δεν
θεώρησαν ποτέ τους
ευατούς τους
Μακεδόνες, και
η Αίγυπτος
ποτέ δεν
ονομάστηκε
Μακεδονία (και
μέχρι σήμερα
απ’ όσο γνωρίζω
δεν αναζητά
τέτοιο όνομα).
Φυσικά, όπως αναφέρει
ο Θουκιδίδης (2.99),
οι Μακεδόνες
είχαν
κατακτήσει μία
‘‘στενή λωρίδα
της Παιονίας
που εκτεινόταν
κατά μήκος του
Αξιού ποταμού
από την
εσωτερική
μεριά της Πέλλας
και κατέληγε
στην θάλασσα.
Κατ’ αυτό το τρόπο
κάποιος θα
μπορούσε να
καταλάβει ότι
κάτοικοι στην μοντέρνα
δημοκρατία με
κέντρο τα
Σκόπια ονόμαζαν
τους εαυτούς
τους Παίονες
και
διεκδικούσαν
σαν δική τους
την γη που
περιγραφόταν
από τον
Θουκιδίδη.
Αλλά γιατί,
αντ’αυτού, οι
σύγχρονοι
άνθρωποι της αρχαία
Παιονίας
προσπάθησαν να
αποκαλέσουν
τους εαυτούς
τους Μακεδόνες
και την γή τους
Μακεδονία;
Ο κος. Brunwasse
(σελ. 55) ενώ
αναφέρεται
στις Ελληνικές
αξιώσεις ‘‘ότι
αυτό υπονοεί
αξιώσεις επί
του Ελληνικού
εδάφους’’ και
σημειώνει ότι
‘‘η βόρεια
επαρχία της
Ελλάδος επίσης
ονομάζεται
Μακεδονία’’, δεν
λαμβάνει υπόψη
του και δεν
αναφέρει το
γεγονός ότι η
περιοχή αυτή
της βόρειας
επαρχίας της
σύγχρονης
Ελλάδος
αποκαλείται
συνεχώς
Μακεδονία για
πάνω από 2500 χρόνια
(βλέπε inter alios,
Ηρόδοτος 5.17; 7.128, et alibi).
Πάντως, η
πιο πρόσφατη
ιστορία μας
δείχνει ότι οι
Ελληνικές
ανησυχίες δεν
είναι χωρίς
βάση. Επί παραδείγματι,
ένας χάρτης
που τυπώθηκε
στα Σκόπια το 1992
(Εικ. 1)
απεικονίζει
ξεκάθαρα ότι η
Μακεδονία επεκτείνεται
από τα εδάφη
της Παιονίας
μέχρι το Όρος
Όλυμπος στα
νότια, πράγμα
που σημαίνει
ότι την αρχαία
περιοχή των
Παιόνων και η
Μακεδονία
παρουσιάζονται
ως μία
οντότητα. Οι
ίδιες αξιώσεις
εμφανίζονται
σε ένα
ψευδοχαρτονόμισμα
που δειχνει
ότι εκδόθηκε
από την
Κεντρική
Τράπεζα της
Μακεδονίας, το
οποίο
εμφανίζει ως
"μακεδονικό"
μνημείο τον
Λευκό Πύργο
της Θεσσαλονίκης,
που ανήκει
στην Ελλάδα
(Εικ.2). Υπάρχουν
πολύ
περισσότερα
παραδείγματα
σε ημερολόγια,
Χριστουγεννιάτικες
κάρτες,
αυτοκόλλητες
ετικκέτες για
προφυλακτήρες
κλπ, και όλα
απεικονίζουν τις
ίδιες εδαφικές
αξιώσεις.
Πέραν
τούτο ο κος. Brunwasser σε άρθρο
του έχει κάνει
αναφορά (International Herald Tribune 10/1/08)
στο έργο του
‘‘Μακεδονικού
Ινσιντούτου
για Στρατηγική
Ερευνα 16:9’’ το
οποίο αναφέρει
ότι ‘‘σε ένα εδάφιο
της Καινής
Διαθήκης ένας
Μακεδόνας
εμφανίζεται
στον Απόστολο
Παύλο
ικετεύοντάς
τον: Ελάτε στην
Μακεδονία και
βοηθήστε μας’’.
Αλλά ας δούμε
πού πήγε ο Απ.
Παύλος στην
Μακεδονία;
Στην Νεάπολη
(Καβάλα), στους
Φιλλίπους,
στην Αμφίπολη,
στην Απολλωνία,
στη
Θεσσαλονίκη
και στη Βέροια
(εδάφια 16:11- 17:10),
πόλεις που
βρίσκονται
όλες στην
Ιστορική
Μακεδονία και
καμία στην
Παιονία. Τι
αξιοπιστία
μπορεί να
έχουν οι
ισχυρισμοί
ενός
Ινστιτούτου
που έχει έδρα
τα Σκόπια, που
απαιτούν να
ονομάζονται
Μακεδονία,
στηριζόμενα σε
ένα ταξίδι που
έγινε στην
Μακεδονία της
αρχαιότητας, η
οποια είναι η
σημερινή ομώνυμη
βόρεια επαρχία
της Ελλάδος;
Αναρωτιέμαι
πού θα
καταλήγαμε εάν
ένα συγκεκριμένο
μεγάλο νησί
της
νοτιοανατολικής
ακτής των Ηνωμένων
Πολιτείων
(υπονοεί την
Κούβα, σ.τ.μ.)
ονόμαζε τον
εαυτό του Φλώριδα,
και είχε στο
νόμισμά του
μορφές του
κόσμου του Disney και
διένειμε
χάρτες
δείχνοντας την
Μεγάλη Φλώριδα,
στην όρια της
οποίας ήταν
αμερικανικά
εδάφη.
Σαφώς δεν
υπάρχει καμμία
αμφιβολία για
το τί είχε στο
μυαλό του όταν
αναφερόταν στο
όνομα ‘‘Μακεδονία’’
ο Αμερικανός
Γενικός
Γραμματέας του
Κράτους Edward Stettinius
στις 26
Δεκεμβρίου 1944,
όταν έγραψε:
“Οι
υπηρεσίες του
αμερικανικού
κράτους έχουν
επισημάνει με
ιδιαίτερη
ανησυχία τις
προπαγανδιστικές
φήμες και
ανεπίσημες
δηλώσεις που
γίνονται υπέρ
μιας αυτόνομης
Μακεδονίας,
που
προέρχονται κυρίως
από την Βουλγαρία,
αλλά και από
τις
Γιουγκοσλαβικές
αντιστασιακές
ομάδες και
άλλες πηγές, με
τον υπαινιγμό ότι
περιοχή της
Ελλάδος
συμπεριλαμβανόταν
στο προβαλλόμενο
εννιαίο
κράτος. Αυτή η
κυβέρνηση θεωρεί
τη συζήτηση
περί
«Μακεδονικού
έθνους», περί Μακεδονικής
«πατρικής γης», ή
περί
Μακεδονικής
«εθνικής
συνείδησης»
αδικαιολόγητη
δημαγωγία που
δεν
αντιπροσωπεύει
καμία εθνική
ούτε πολιτική
πραγματικότητα,
και αποσκοπεί
στη δημιουργία
επιθετικών
βλέψεων ενάντια
στην Ελλάδα.»
[Πηγή:
Ο
κος. Brunwasser
(ένας κάτοικος
της
Βουλγαρίας),
παρ’ όλα αυτά,
πηγαίνει για
να δηλωθεί με
το προγανές
ότι η Ελλάδα
απαιτή ‘‘τον
Αλέξανδρο ΙΙΙ
των Μακεδόνων
(Αλέηανδρος ο
Μεγας)....σαν
Ελληνας.’’
Αυτή η
τοποθέτηση μου
προκαλεί
απορία. Τι
υπάρχει για να
διεκδικήσει; Ο
προ-προ-προ
πάππος του
Αλέξανδρου, Αλέξανδρος
Ι,
πιστοποιήθηκε
σαν Ελληνας
στην Ολυμπία,
και σύμφωνα με
τα λόγια του
πατέρα της
Ιστορίας ‘‘Τυγχάνει
να γνωρίζω ότι
οι πρόγονοι
του Αλέξανδρου
είναι Ελληνες’’
(Ηρόδοτος 5:22). Ο
πατέρας του
Αλέξανδρου,
Φίλλιπος, κέδρισε
διάφορους
ιππικούς
αγώνες στην
Ολυμπία και
στους Δελφούς
(Πλούταρχος,
Αλέξανδρος 4:9; Moralia 105A), τα δυο
πιο
αντιπροσωπευτικά
Ελληνικά ιερά
στην Αρχαία
Ελλάδα όπου
μη-Ελληνες δεν
επιτρεπόταν να
αγωνιστούν. Εάν
λοιπόν ο
Φίλλιπος ήταν
Ελληνας, δεν
ήταν και ο γιος
του Ελληνας;
Οταν ο
Ευριπίδης –που
πέθανε και
θάφτηκε στην
Μακεδονία
(Θουκυδίδης apud Pal. Anth. 7.45;
Παυσανίας 1.2.2; Diodorus Siculus 13.103)
έγραψε το έργο
του Αρχέλαος προς
τιμή του
μεγάλου-θείου
του
Αλέξανδρου, το
έγραψε στα
Σλαβικά;
Οταν
έγραψε τις Βάκχες,
ενόσω ήταν σε
δίκη για τον
Αρχέλαο, δεν
τις έγραψε στα
Ελληνικά, όπως
δηλαδή μας
παραδόθηκε; Η
να υποθέσουμε
ότι ο
Ευριπίδης ήταν
‘‘Μακεδόνας’’ που
έγραφε στα
Σλαβικά (σε μια
εποχή όπου η
συγκεκριμένη
γλώσσα δεν
ήταν
βεβαιωμένη)
και το έργο του
μεταφράστηκε
στα Ελληνικά;
Ποια ήταν η
γλώσσα της
διδασκαλίας
όταν ο Αριστοτέλης
έκανε μάθημα
στον
Αλέξανδρο;
Ποια γλώσσα
έγινε γνωστή
και διαδόθηκε
από τον
Αλέξανδρο στις
εκστρατείες
του στην
Ανατολή;
Γιατί
έχουμε τις
αρχαίες
επιγραφές στα
Ελληνικά σε
οικισμούς που
ιδρύθηκαν από
τον Αλέξανδρο
τόσο μακριά,
ακόμα και στο
Αφγανιστάν,
και καμία στα Σλαβικά;
Γιατί τα
Ελληνικά
έγιναν η
αληθινή γλώσσα
της αυτοκρατορίας
του Αλέξανδρου
εάν ήταν στην
πραγματικότητα
‘‘Μακεδόνας’’.
Γιατί η
Κενή Διαθήκη
γράφηκε στα
Ελληνικά και
όχι στα
Σλαβικά;
Στην
σελίδα 57 του
αποκαλούμενου
‘‘Γράμμα από την
Μακεδονία’’
υπάρχει μια
φωτογραφία από
τον συγγραφέα
να στέκεται
μπροστά ‘‘απο
ένα χάλκινο
άγαλμα του Μ.
Αλεξάνδρου
στην πολή Πρίλεπ’’.
Τo
άγαλμα είναι
προφανώς
σύγχρονο, αλλά
η ερώτηση είναι
εάν ο
πραγματικός
Αλέξανδρος της
ιστορίας θα
μπορούσε να
διαβάσει τη
Σλαβική
επιγραφή κάτω
από τα πόδια
του.
Λαμβάνοντας
υπόψη ότι η
παρουσία των
Σλάβων στην
περιοχή είναι
πολύ
μεταγενέστερη
των Ελλήνων, η
απάντηση είναι
προφανής.
Ενώ η
έκθεση που
έκανε ο κος. Brunwasser’s για
την
αρχαιολογική
του έρευνα
στην Παιονία
είναι
ευπρόσδεκτη, η υιοθέτηση
και η προώθηση
από πλευράς
του της
σύγχρονης πολιτικής
θέσης των
ανθρώπων της
Παιονίας για
τη χρήση του
ονόματος
Μακεδονία
είναι πράξη
όχι μόνο ανεπιθύμητη,
αλλά και
επιζήμια για
τους
αναγνώστες της
Αρχαιολογίας
που, όπως
φαντάζομαι,
ενδιαφέρονται
για πραγματιά
ιστορικά
γεγονότα. Η
απόφαση όμως
να διαδοθούν
αυτές οι
ιστορικές
αηδίες από ένα
περιοδικό σαν
την
"Αρχαιολογία"
– μια έκδοση του
Αρχαιολογικού
Ινστιτούτου
της Αμερικής –
είναι επιζήμια
για την δική
του φήμη.
Ας το πούμε
για μια φορά
ακόμα: η
περιοχή της
αρχαίας
Παιονίας ήταν
μέρος της
Μακεδονικής
Αυτοκρατορίας,
όπως ήταν και η
Εφεσσς, τα Θήρα,
η Παλαιστίνη, η
Μέμφιδα, η
Βαβυλώνα, τα
Τάξηλα, και
πολλές ακόμα
πόλεις. Μπορεί
κατ’ αυτή τη
λογική να είχαν
γίνει
‘‘Μακεδονες’’
προσωρινά αλλά
ποτέ κανείς από
εκείνες τις
περιοχές δεν
ήταν φυλετικά
πραγματικά
‘‘Μακεδόνας’’.
Επιτρέψτε
μου να κλείσω
αυτή την
επιστολή,
κάνοντας την
εξής πρόταση
για να λυθή το
σύγχρονο ερώτημα
για την χρήση
του ονόματος
‘‘Μακεδονία’’. Η
Ελλάδα πρέπει
να προσαρτήση
την Παιονία –
αυτό έκανε και ο
Φίλλιπος ΙΙ το 359
π.Χ. Και αυτό θα
φαινόταν
αποδεκτό από
τους
σύγχρονους
κατοίκους
εκείνης της
περιοχής μια
και
υποστηρίζουν
ότι είναι
Ελληνες με την
ιδιοποίηση του
ονόματος Μακεδονία
και του
διασημότερου
Μακεδόνα, του
Μεγάλου
Αλεξάνδρου.
Κατόπιν οι
σύγχρονοι
άνθρωποι αυτής
της νέας Ελληνικής
επαρχίας θα
μπορούσαν να
εργαστούν στην
εκμάθηση και
στην ομιλία,
στο διάβασμα
και στο γράψιμο
της Ελληνικής
γλώσσας,
ενδεχομένως το
ίδιο καλά όπως
εκάνε και ο
Αλέξανδρος.
Με εκτίμηση
Professor Emeritus, University of California,
Berkeley
PS: Για πληρέστερη
εξέταση των αρχαίων
στοιχείων
σχετικά με την Παιονία Δείτε:
I. L. Merker, “The Ancient
Kingdom of Paionia,” Balkan Studies 6 (1965) 35-54
cc: C. Brian Rose, President, Archaeological Institute of
America
Hillary Rodham Clinton, Secretary of State of the United
States of America
Dora Bakoyiannis, Minister of
Foreign Affairs of Greece
Antonis Samaras, Minister of Culture of Greece
Olli Rehn, European
Commissioner for Enlargement
Erik Meijer, Member, European Parliament
Πηγή: Παμμακεδονική
(Μύνημα ηλεκτρονικού
ταχυδρομείου
της κ. Ν. Γκατζούλη, Ύπατης Προέδρου
της Παμμακεδονικής),
http://macedonia-online.blogspot.com
Saturday, March 21, 2009
Filed under: Culture, Big Ideas
The elite attack on ancient Greek achievement is made
manifest in
The August heat made
Being impressed by Mesopotamia was the point. For too long had Hellenism been uncritically exalted in the West. Now it was time for the glory that was Greece and the grandeur that was Rome to stand aside so that we could gaze upon the je ne sais quoi that was Mesopotamia. But what exactly was Babylon? Imperial majesty? Architectural folly? A voluptuary paradise? Oriental despotism incarnate? To try to answer these questions the combined museological might of the British Museum, the Musée du Louvre, and the Staatliche Museen zu Berlin had assembled a display of things Babylonian under the title Babylon: Myth and Reality. Early in 2008, the exhibition had begun its travels in Paris; it was in Berlin at the time of my visit; and it was in London until last Sunday.
It was inevitable for the German organizers to put the show in Berlin’s Pergamon Museum because that is where Babylon’s Ishtar Gate—a permanent installation completed about 1930—was already on display. A towering reconstruction in polychrome glazed bricks nearly 15 meters high and 16 meters wide, its walls ornamented with tiers of bulls and dragons and surmounted by crenellated ramparts, it forms the gateway of a fortress where visitors and supplicants prostrated themselves at the king’s feet.
But if the existing Ishtar Gate made the choice of the Pergamon Museum inevitable, it was also a risky and perhaps even self-defeating decision. For as its name suggests, the main display at this establishment on Berlin’s “Museum Island” is one of Hellenism’s most astonishing artefacts, the Pergamon Altar, with over 100 yards of sculptured friezes as eye-catching as anything from the Parthenon. This is a decidedly hard act to follow: once seen never forgotten. And the altar and its frieze is the first thing visitors did see. Only after this marvel did they move along to find what Mesopotamia had to offer.
Is it conceivable that whole decades of research reveal no Persian literary endeavors to compare with the achievements of the Greeks?
Of course there were other items of interest from Babylon besides the gate. There were rigid busts thought to show this king or that. The seven-foot-high black basalt stone on which Hammurabi’s Code was written around 1750 BC is a useful reminder of the historic place of law in civilized society. A third stone, about 24 inches by 20 inches dating from Nebuchadnezzar’s reign (605–562 BC) and containing four columns of early cuneiform script, is described in the catalogue as “a masterpiece of archaizing Babylonian epigraphy”—and no doubt it is.
But what is inscribed? What royal ruminations are here set down that might claim our attention, diverting it from things Greek? We were told it "memorializes Nebuchadnezzar’s building operations in stone. After quoting his royal titles and describing his personal piety, it describes the decorating of the chapels of Marduk, Zarpanitu, and Nabu, the reconstruction of the processional boat of Marduk, the rebuilding of the Akitu house, the restoration of the Babylon temples," and so on. Peggy Lee’s disenchanted question has no doubt been overworked, yet it was difficult to emerge from those claustrophobic museum corridors without gasping “Is that all there is?” What literary evidence is there from antiquity of a polity and a culture meriting as much attention as ancient Greece?
One wonders about the motives behind the exhibition itself. Topically, they plainly had to do with current events in Iraq and at the Baghdad Museum—a concluding chapter in the British Museum’s English-language catalogue says as much. But they also go deeper than that. For much of the past 30 years admirers of classical Greece have been on the defensive, while easternizing admirers of Mesopotamia—which includes the Assyrians, the 6th century BC Babylon of Nebuchadnezzar, and the Persians who took over under Cyrus in 539 BC—have been on the attack. Darius and Co. have been talked up; Pericles and Herodotus and Co. have been talked down.
That distinguished and venerable classicist Peter Green apologised for having been too keen for freedom in his 1970 book Xerxes at Salamis. Revising it in 1996 under the new title The Greco-Persian Wars, he regretted embracing so enthusiastically “the fundamental Herodotean concept of freedom-under-law (eleutheria, isonomia) making its great and impassioned stand against Oriental Despotism.” What he called “the insistent lessons of multiculturalism” had forced all classical scholars “to take a long hard look at Greek ‘anti-barbarian’ propaganda, beginning with Aeschylus’s Persians and the whole thrust of Herodotus’s Histories.”
The Oxford University Press author of the 2003 The Greek Wars, George Cawkwell, told us in a short preface that he was proud to be part of a scholarly movement that aims “to rid ourselves of a Hellenocentric view of the Persian world.” Much of the first three pages of his introduction then proceeded to ridicule and discredit Herodotus, who showed “an astounding misapprehension” concerning the Persians, whose stories were sometimes delightful but were certainly absurd, and who, he wrote, “had no real understanding of the Persian Empire.”
But if Herodotus didn’t get it right, who exactly did? Obviously, some nameless Persian equivalent to Herodotus might have had “a real understanding of the Persian Empire,” but who was he and where is his narrative? What book by which contemporary Persian historian provides an alternative account of Achaemenid manners and customs, institutions and political thought, imperial policy and administration and ideals?
For much of the past 30 years admirers of classical Greece have been on the defensive, while easternizing admirers of Mesopotamia have been on the attack.
The courts of Cyrus the Great, Darius the Great, not to mention Xerxes, King
of Kings, employed armies of chroniclers recording royal achievements and
military victories. Is it conceivable that whole decades of the recent research
invoked by Peter Green and
Alas, that seems to be the case. Even the Oxford don so jeeringly hostile to Herodotus admits that though the evidence of past Persian glories “is ample and various, one thing is lacking. Apart from the Behistun Inscription which gives an account of the opening of the reign of Darius I, there are no literary accounts of Achaemenid history other than those written by Greeks.” Moreover, he admits, such literacy as existed in the Persian Empire was largely Greek; and such writing as took place was mainly done by Greeks.
Escaping out through the monumental Ishtar Gate into the rest of the Pergamon Museum, one was glad to be again surrounded by Hellenistic sculptures. It was like taking off from a barren desert airstrip and landing in Paris. Human faces. Faces of human scale alive with familiar emotions. In the remarkable Telephos Frieze there were youthful and elegant figures clothed in drapery, arranged with all the delicacy of civilized feeling and all the art that gifted sculptors can bestow. Gods like men and men like gods. Exploring in the nearby Graeco-Roman collection one found, instead of the heartless faces of despots, the marble statue of a young girl playing knucklebones.
Roger Sandall is a Sydney-based writer and the
author of The Culture Cult.
You can find more of his essays and commentary at http://www.rogersandall.com
28 Μαρτίου
2009, 11:51
Η ελληνική
κουζίνα έκανε
την εμφάνισή
της και στο
Λευκό Οίκο
αφού ο πρώτος
εξωτερικός σεφ
που κάλεσε ο
Μπαράκ Ομπάμα
προκειμένου να
έχει την ευθύνη
του δείπνου
που ο
Αμερικανός
πρόεδρος παρέθεσε
για να τιμήσει
την επέτειο
της 25ης
Μαρτίου, είναι
Έλληνας!
Πρόκειται
για τον
ομογενή πρώτης
γενιάς, Μιχάλη
Ψιλάκη,
γεννημένο στο
Λονγκ Άιλαντ
της Νέας Υόρκης
πριν από 41
χρόνια. Ο κ.
Ψιλάκης
σπούδασε λογιστική,
ενώ ξεκίνησε
τις σπουδές
του και στη
νομική
δουλεύοντας
παράλληλα ως
σερβιτόρος σε
διεθνή αλυσίδα
εστιατορίων.
Σε ηλικία
μόλις 23 ετών
έκανε τα πρώτα
του βήματα στο
χώρο της
μαγειρικής
ανοίγοντας την
πρώτη του
τρατορία, ενώ
λίγα χρόνια
αργότερα άνοιξε
το πρώτο του
ελληνικό
εστιατόριο με
την ονομασία
«Όνειρα». Ωστόσο,
το μεγάλο βήμα
που τον καταξίωσε
στο χώρο της…
κουζίνας ήταν
ο «Ανθός», ένα
εστιατόριο στο
οποίο
προσφέρονταν
πρωτότυπα
πιάτα βασισμένα
σε ελληνικές
συνταγές.
Ο
ελληνικής
καταγωγής σεφ
έχει τιμηθεί
πολλάκις για
τη μαγειρική
του, ενώ
προσφάτως
βραβεύθηκε ως
«ο καλύτερος
σεφ της
χρονιάς» στη
Νέα Υόρκη, από
γνωστά
αμερικανικά
περιοδικά
γαστρονομίας.
Μάλιστα,
κριτικοί
γαστρονομίας
έγραψαν για
τον Έλληνα σεφ
ότι
επαναπροσδιόρισε
με τρόπο μεγαλοφυή
την ελληνική
μαγειρική στις
ΗΠΑ. Σήμερα εκτός
από τον «Ανθό»
διαθέτει και
το εστιατόριο
«Κέφι» στο
Μανχάταν όπου
καθημερινώς
πλήθος κόσμου
συρρέει να
δοκιμάσει τη
διαφορετική
ελληνική κουζίνα.
Ο Γιόζεφ
Μπρόντσκι στο
δοκίμιό τουΤο
τραγούδι του εκκρεμούς
ισχυρίστηκε
ότι υπήρξε
ευτύχημα που στη
ζωή του Κ.Π.
Καβάφη έλειψαν
τα μεγάλα
γεγονότα, εννοώντας
ότι η «ήρεμη» ζωή
βοήθησε τον
Αλεξανδρινό να
δοθεί
απερίσπαστος
στην τέχνη του.
Επιπλέον, όπως
έγραψε ο Γ.Π.
Σαββίδης, δεν έφθειρε
το ταλέντο του
στη βαλκανική
σκόνη της Αθήνας,
κερδίζοντας
έτσι το
στοίχημα με
τον χρόνο που
θέτει κάθε
ποιητής. Αφού
λοιπόν ο
Καβάφης έζησε μια
ζωή από την
οποία
απουσιάζουν τα
μεγάλα γεγονότα,
το μέγα
γεγονός ήταν η
ίδια του η
ποίηση. Και όσο
περνούν τα
χρόνια μοιάζει
ακόμη
μεγαλύτερο. Αν
για τηνΕρημη
χώρατου Ελιοτ
ειπώθηκε ότι
ήταν το μόνο ποιητικό
βιβλίο του 20ού
αιώνα το οποίο
δημιούργησε
παγκοσμίως μια
αίσθηση
αντίστοιχη με
εκείνη
τωνΑνθέων του
Κακούτου
Μποντλέρ, ο
Καβάφης κατάφερε
κάτι ακόμη πιο
δύσκολο: η φήμη
του να λειτουργεί
πολλαπλασιαστικά
όσο περνούν τα
χρόνια, σε τέτοιο
μάλιστα βαθμό
που ασφαλώς θα
εξέπληττε και
τον ίδιο αν
βρισκόταν στη
ζωή.
Ετσι, οι νέες
μεταφράσεις στα
αγγλικά
τωνΑπάντωντου
από τον
Ντάνιελ Μέντελσον
μαζί με τις
αντίστοιχες
των ημιτελών
του σε έναν
δεύτερο τόμο,
που
κυκλοφόρησαν
πρόσφατα από τον
εκδοτικό
κολοσσό των
ΗΠΑ Αlfred Α. Κnopf, είναι
μια επιπλέον
απόδειξη της
τεράστιας
σημασίας του
ποιητικού του
έργου, αν
μάλιστα
λάβουμε υπόψη
μας τους ύμνους
με τους
οποίους
υποδέχθηκαν τα
δύο βιβλία
τόσο οι
αμερικανοί
συγγραφείς και
ποιητές όσο
και οι κριτικοί
στα μεγάλα
αμερικανικά
έντυπα.
Προσωδία
και ύφος
Το
εξώφυλλο της
νέας έκδοσης
των ποιημάτων
του Καβάφη
στις ΗΠΑ
Ολοι
οι ποιητές
χάνουν στη
μετάφραση,
αλλά ο Καβάφης
κερδίζει
κιόλας,
ισχυρίζεται ο
Μπρόντσκι. Αυτό
ανταποκρίνεται
στην αντίληψη
που
επικρατούσε και
διεθνώς και
στην Ελλάδα
ότι ένα από τα
κυριότερα
γνωρίσματα του
καβαφικού
έργου είναι ο
πεζολογικός
του
χαρακτήρας,
τουτέστιν ότι
ο Καβάφης δεν
ήταν «ωδικό
πτηνό»- για να
χρησιμοποιήσω
έναν χαρακτηρισμό
του Γουίνταμ
Λιούις. Εύλογα
λοιπόν αναρωτιέται
κανείς: όταν
υπάρχουν τόσες
καλές μεταφράσεις
των καβαφικών
ποιημάτων, των
Εντμουντ Κίλι
και Φίλιπ
Σέραρντ, του
Πίτερ Μάκριτζ,
της Ρέι
Ντάλβιν, του Τζον
Μαυροκορδάτου
και πιο
πρόσφατα του
Στρατή Χαβιαρά,
τι ήταν εκείνο
που ώθησε τον
Μέντελσον, πέραν
του
ενθουσιασμού
και της αγάπης
για το έργο, να
μεταφράσει και
αυτός έναν
ποιητή που
είχε τόσες
φορές και με
τόση επιτυχία
μεταφραστεί
στο παρελθόν;
Από τα σχετικά
κείμενα που
δημοσιεύθηκαν
στον αμερικανικό
Τύπο- και
σύμφωνα με τις
δηλώσεις του
ίδιου του
Μέντελσον-
σκοπός του
ήταν, πέραν των
άλλων, να
αποδείξει ότι
τα περί
πεζολογικού
χαρακτήρα της
καβαφικής
ποίησης δεν
ανταποκρίνονται
στην
πραγματικότητα,
προσπαθώντας
να βρει στην
αγγλική γλώσσα
αντιστοιχίες
που θα έδιναν
στο αγγλόφωνο
κοινό μια καλύτερη-
και
πλησιέστερη
στο γλωσσικό
του αίσθημα-
ιδέα της
καβαφικής
προσωδίας. Το
έργο αυτό του πήρε
δέκα χρόνια
και το
αποτέλεσμα
θεωρήθηκε
εξαιρετικό. Οι
έλληνες
αναγνώστες
έχουν βεβαίως
από πρώτο χέρι
γνώση του
ιδιότυπου
ύφους του
Καβάφη, από το
οποίο δεν
μπορεί κανείς
να αγνοήσει
την εντελώς
δική του
προσωδία, τις
πρωτότυπες
ρίμες που
χρησιμοποιεί και
τα ιαμβικά του
μέτρα τα οποία
ευκολότερα από
των περισσότερων
ελλήνων
ποιητών
μεταφέρονται
σε ένα χαλαρό
αγγλικό
ιαμβικό
πεντάμετρο,
χωρίς
ταυτοχρόνως να
παράγεται
κάποιο
γλωσσικό
ιδίωμα ξένο
προς την
ομιλούμενη
γλώσσα είτε
πρόκειται για
τη βρετανική
είτε για την
αμερικανική
είτε για μια
ενδιάμεση- αν
επιτρέπεται-
εκδοχή της.
Ετσι, τα
γνωρίσματα της
απόστασης και
του
παραξενίσματος,
που στον
Καβάφη
θεωρούνται
ταυτότητα του
ύφους του,
συνδυάζονται
με έναν ρυθμό
αντιστικτικότερο
και εντονότερο
τώρα, στις νέες
μεταφράσεις
του Μέντελσον.
Το πτηνό
λοιπόν όχι
μόνο μιλά, αλλά
και κελαηδά-
έστω και
βαλσαμωμένο.
Η καβαφική
προσωδία όπως
τη γνωρίζουμε,
και η οποία
κάποτε
παραγνωρίζεται
ή
αντιμετωπίζεται
ως υφολογικό
απλώς
στοιχείο,
αναπτύσσεται
στη φάση της
ωριμότητας του
ποιητή. Ο
Μέντελσον έχει
δίκιο που
προσπαθεί να ανταποκριθεί
στις
προκλήσεις
της. Είναι
εξαιρετικά
προσεκτικός
αναγνώστης,
γι΄ αυτό και
έπειτα από
πολύχρονη
μελέτη
κατέληξε στο
συμπέρασμα ότι
κανένας
ποιητής που ως
τα 40 του εί χε
αφοσιωθεί στην
αυστηρότερη
ποιητική
φόρμα, το
σονέτο, δεν
εγκαταλείπει
εύκολα την
προσωδία ή το
αίτημα για μια
προσωδιακή γλώσσα.
Βεβαίως
πρόκειται για
άλλου είδους
μουσική η
οποία ανήκει
στα βασικά
γνωρίσματα της
γοητείας που
ασκεί η
καβαφική
ποίηση, η οποία
φυσικά ανάγεται
σε έναεπίπεδο
πέρα και πάνω
από αυτό που
δημιουργεί η μεικτή
του γλώσσα.
Με μούσα
την Ιστορία
Ο
Ντάνιελ
Μέντελσον
Ο Καβάφης
επέλεξε ως
μούσα του την
Ιστορία- ένα υποκατάστατο
και, σύμφωνα με
τους
ρομαντικούς,
έγκλημα
καθοσιώσεως.
Γι΄ αυτό και ο
φλογερός υποστηρικτής
των ρομαντικών
Χάρολντ Μπλουμ
δεν τοποθετεί
τον Καβάφη
στην πρώτη
γραμμή των
μεγάλων
ποιητών του 20ού
αιώνα,
μολονότι
αναγνωρίζει
την αξία του
έργου του. Δεν
τον θεωρεί, για
παράδειγμα, ισάξιο
του Γουάλας
Στίβενς.
Ευεξήγητο
βεβαίως. Ο Καβάφης
δεν ταιριάζει
στη θεωρία του
Μπλουμ «περί
προγόνων και
απογόνων», αφού
μοιάζει να μην
έχει προγόνους
(δύσκολα
μπορούμε να
θεωρήσουμε ως
τέτοιους τους ποιητές
της Παλατινής
Ανθολογίας),
ενώ οι μιμητές
και οι
επίγονοί του
δεν κατόρθωσαν
να γράψουν ποιήματα
συγκρίσιμα με
τα δικά του. Ο
Οντεν ομολογεί
την επίδραση
του Καβάφη στη
δική του
ποίηση
λέγοντας ότι αν
δεν υπήρχε ο
Αλεξανδρινός η
πορεία του
δικού του
έργου θα ήταν
διαφορετική-
γι΄ αυτό
άλλωστε εξαιτίας
αυτής της
επίδρασης ο
Οντεν
μεταπολεμικά αφήνει
πίσω του την
ποίηση των
νεανικών του
χρόνων που
βρίσκεται
πλησιέστερα
στον Μπρεχτ
και
προσεγγίζει τη
στοχαστική
περιοχή της
καβαφικής
μνημοσύνης, όπου
η Ιστορία
λειτουργεί
άλλοτε ως
φάσμα και
άλλοτε ως
απολίθωμα και
όπου ακόμη και
οι προσωπικές
εμπειρίες
απομακρύνονται
σε τούτη τη
νοητή περιοχή
του παρελθόντος
για να
ακινητοποιηθούν
και να
παραμείνουν ως
είχαν και έτσι
να μπορούν να
διαπεράσουν,
όποτε χρειάζεται,
τον μέλλοντα
χρόνο. Η
επίδραση του
Καβάφη οδηγεί
τον Οντεν στην
απομάκρυνση
από τη ζώσα
ιστορία, αυτή
που
καταγράφεται
τη στιγμή που
συμβαίνει, και τον
στρέφει στην
προσωπική
εμπειρία και
στα ιστορικά
θέματα που
ανάγονται σε
ένα κοντινό ή
μακρινό
παρελθόν.
Ο Μπλουμ
φαίνεται να
προτιμά τον
Πεσόα από τον
Καβάφη, αλλά οι
δύο ποιητές,
παρά τις
προσπάθειες
σύγκρισης, δεν
έχουν τίποτε
άλλο κοινό
πλην της ομοφυλοφιλίας
τους. Αυτό όμως
στην τέχνη δεν
συνιστά
εκλεκτική
συγγένεια. Τα
προσωπεία του
Πεσόα- τους
ετερώνυμούς
του,
ευκολότερα, θα
λέγαμεμπορεί να
τα συγκρίνει
κανείς με τις
μάσκες του
Γέιτς παρά με
το θέατρο της
ζωής και της
Ιστορίας που
στήνει η καβαφική
ποίηση. Το
δράμα στον
Πεσόα είναι η
μοναξιά, το
δράμα και η
φαντασίωση
ενός πολλαπλού
εαυτού, ενώ
στον Καβάφη η
ανεπαίσθητη
και ωστόσο
δηλητηριώδης
ειρωνεία, ο
μιθριδατισμός
του χρόνου, η
σταθερή ματιά,
το σύμπαν που
το βλέπει
ακίνητος και
υπό γωνία, όπως
πρώτος ο Ε.Μ.
Φόρστερ
παρατήρησε
όταν το 1919 τον σύστηνε
στο αγγλόφωνο
κοινό.
Φύσει και
θέσει
αντιρομαντικός
OΚαβάφης
επέδρασε στον
Ζμπίγκνιου
Χέρμπερτ και σε
πολλούς άλλους
ποιητές πρώτης
γραμμής. Από
τον Καβάφη
πάμε στον
Οντεν και
κατόπιν- ή ταυτοχρόνωςστον
Μπρόντσκι και
από εκεί στους
επιγόνους.
Ενας από
αυτούς, λ.χ.,
είναι ο Τζέιμς
Φέντον. Οι έμμεσες
σχέσεις
δηλώνουν
περισσότερο
και από τις προσπάθειες
μίμησης την
κυριαρχία της
καβαφικής
ποίησης παγκοσμίως.
Αν θέλουμε να
καταφύγουμε
στο παράδειγμα
ενός άλλου
κορυφαίου
ποιητή του 20ού
αιώνα, του
Ρίλκε π.χ., θα
μπορούσαμε
εύκολα να
ισχυριστούμε ότι
τον ποιητή
τωνΕλεγείων
του Ντουίνοτον
θαυμάζουμε
μεν, αλλά τον
διαβάζουμε
πολύ λιγότερο
από τον Καβάφη.
Το ίδιο
συμβαίνει και
με τον Μπρεχτ.
Τα παραδείγματα
δεν είναι
δύσκολο να
επεκταθούν και
σε πλήθος
ποιητών
κατώτερων ή
λιγότερο
γνωστών από
τους παραπάνω.
Επί του
προκειμένου
ωστόσο εκείνο
που έχει
ειδική σημασία
είναι όχι
μόνον η αντοχή
που παρουσιάζει
το έργο του
Αλεξανδρινού,
αλλά- και
κυρίως- η διεύρυνση
της επίδρασής
του. Ακόμη
περισσότερο
που ενώ λ.χ. η
«επιστροφή»
στην ποίηση,
όπως την
κηρύττει ο Μπλουμ,
σημαίνει
επιστροφή
στους
ρομαντικούς,
την επιστροφή
αυτή μόνο στο
θεωρητικό
επίπεδο την έχουμε
προς το παρόν
διαπιστώσει.
Και ίσως πολύ
σύντομα να
πάψει να
θεωρείται
υπόθεση
εργασίας το αν
ο Κ.Π. Καβάφης,
ένας φύσει και
θέσει
αντιρομαντικός,
θα αναδειχθεί
ο κορυφαίος
ποιητής του 20ού
αιώνα.
http://www.tovima.gr/default.asp?pid=2&ct=56&artId=265304&dt=26/04/2009
Ιδιαίτερη
περίπτωση
ξένου
περιηγητή στην
Ελλάδα των
μέσων του 19ου
αιώνα αποτελεί
ο φινλανδός
ελληνιστής
Βίλχελμ Λάγκους
(1821-1909). Γόνος
σουηδόφωνης
ακαδημαϊκής
οικογένειας
της
Φινλανδίας,
νεαρός
υφηγητής της
ελληνικής
γλώσσας και
έχοντας
μελετήσει
επίσης αραβικά
και εβραϊκά
άρχισε το
μακρύ ταξίδι
του στην Ανατολή
ή στην
περίπτωσή του
στον Νότο, με
πρώτο σταθμό την
Οδησσό και
δεύτερο την
Αθήνα. Στόχος
του ήταν η μελέτη
της ιστορίας
των Σκυθών και
της εξάπλωσης
του ελληνικού
πολιτισμού στα
βόρεια παράλια
της Μαύρης
Θάλασσας. Και
φιλοδοξία του
η θέση της
έδρας Ανατολικών
Γλωσσών στο
πανεπιστήμιο
της πατρίδας
του, στο Ελσίνκι.
Στο βιβλίο
αυτό, λοιπόν,
που εκδόθηκε
με τη συμβολή
του
Φινλανδικού
Ινστιτούτου,
περιλαμβάνονται
κατά κύριο
λόγο
αποσπάσματα
από το ημερολόγιο
και από
επιστολές του
Λάγκους. Μέσα
από τα μάτια
ενός Φινλανδού
περνάει η
Αθήνα της
εποχής χωρίς
φτιασίδια,
χωρίς
αρχαιολατρία,
αλλά με
επισημάνσεις
κοινωνικές και
πολιτικές, που
αποτελούν
πολύτιμες μαρτυρίες.
Το όνειρο του
«ταξιδιού στην
Ανατολή», το
οποίο έφερνε
τους
ευρωπαίους
περιηγητές
στην Ελλάδα
για περισσότερο
από έναν αιώνα,
στην περίπτωσή
του δεν ίσχυε.
Εκείνοι
ευφορούνταν
από τις ιδέες
του ρομαντισμού
και του
ουμανισμού.
Αντίθετα, ο
στόχος του
δικού του
ταξιδιού ήταν
πεζός και
πρακτικός: ήρθε
για να μάθει τη
σύγχρονη
ελληνική
γλώσσα, ήταν ένας
σπουδαστής
δηλαδή,
μάλιστα με
εντελώς περιορισμένα
οικονομικά
μέσα- μία ακόμη
διαφορά από
τους ευκατάστατους
και συχνά
τιτλούχους
επισκέπτες της
Ελλάδας.
Στόχος η
γλώσσα
Οπως σημειώνει
ο κ. Βασίλης
Καρδάσης στο
κείμενό του
«Ενας
Φινλανδός στην
καθ΄ ημάς
Ανατολή», ο Λάγκους
υπήρξε ένας
από τους
ελάχιστους επισκέπτες
της Ελλάδας,
και δη της
Αθήνας αυτής
της περιόδου,
που δεν
ενδιαφέρθηκε
καθόλου για
τις αρχαιότητες.
Ούτε καν για
την Ακρόπολη!
Αλλωστε και ο
ίδιος δήλωνε
ρητά σε μια
επιστολή προς
συγγενείς του
ότι ήρθε στην
Αθήνα για να
μελετήσει τη γλώσσα
και τον λαό και
όχι τα αρχαία.
Και πράγματι
στο διάστημα
της παραμονής
του στην
Ελλάδα έμαθε
να μιλάει καλά
ελληνικά,
γνωρίστηκε με
πολλούς
έλληνες διανοουμένους,
αλλά και με
απλούς
ανθρώπους,
έτσι ώστε να
μπορεί να
σχηματίσει μια
άποψη για
αυτούς καθώς
και για την
καθημερινή ζωή
στην Αθήνα της
εποχής του Οθωνα.
Η πόλη των 30.000
κατοίκων, οι
περισσότεροι
των οποίων ζούσαν
κάτω από
άθλιες
συνθήκες
διαβίωσης, η
έλλειψη και
των
στοιχειωδών
υποδομών,
προβλήματα τα
οποία
αντιμετώπιζε
και ο ίδιος με
την οικογένειά
του,
καταγράφονται
λοιπόν
λεπτομερώς
στις επιστολές
του. Και όπως
ήταν φυσικό οι
απόψεις του
για τους
σύγχρονους
Ελληνες ήταν
επικριτικές
έως και περιφρονητικές.
Ο Βίλχελμ
Λάγκους έφθασε
στην Αθήνα με
τη σύζυγό του
Κασταλία και
τη δίχρονη
κόρη τους Μαρία
τον Ιούνιο του
1852. Λίγες
εβδομάδες
αργότερα η
κόρη του
πέθανε σε μία
από τις
επιδημίες που
θέριζαν εκείνη
την εποχή την
πόλη (ο τάφος
της υπήρχε στο
Α΄ Νεκροταφείο
τουλάχιστον ως
το 1972), αλλά
εκείνος παρέμεινε
στην ελληνική
πρωτεύουσα για
περισσότερο
από έναν χρόνο,
παρ΄ ότι
βεβαίως το
γεγονός αυτό θα
προκαλούσε και
στους δύο
μεγάλη θλίψη.
Στο
βασίλειο των
κοριών
Το πέρασμά του
από τη χώρα
όμως θα
μπορούσε να
έχει περάσει
απαρατήρητο αν
δεν
δημοσιευόταν
σε συνέχειες
στο περιοδικό
«Πανδώρα», το
οποίο διηύθυνε
ο Αλέξανδρος
Ρίζος
Ραγκαβής, το
άρθρο του «Περί
των Ελλήνων
της
μεσημβρινής
Ρωσίας». Η διετής
παραμονή του
στην Οδησσό (1850-1852),
σε εποχή όπου ο
ανταγωνισμός
των Μεγάλων
Δυνάμεων
βρισκόταν στο απόγειό
του και τα
διπλωματικά
γεγονότα
προμήνυαν τη
σύγκρουση που
θα ερχόταν,
αλλά και οι
στενές σχέσεις
τις οποίες
ανέπτυξε με τα
ελληνικά
εκπαιδευτικά
ιδρύματα, τους
λόγιους και
τους
κορυφαίους έλληνες
εμπόρους, που
συνέχιζαν με
εντυπωσιακό τρόπο
το έργο των
αρχαίων
ελλήνων
αποίκων στη
Μαύρη Θάλασσα, τον
βοήθησαν να
κατανοήσει
ικανοποιητικά
το ζήτημα. Ο
Λάγκους
μάλιστα θα
εγκολπωνόταν
τα αισθήματα
που
διακατείχαν
Ρώσους και
Ελληνες εκείνη
την εποχή,
επιδεικνύοντας
ταυτόχρονα
μένος εναντίον
της Βρετανίας.
Στην Αθήνα ο
Λάγκους
γνώρισε τον Ραγκαβή,
τον Παπαρρηγόπουλο,
τον Γεννάδιο.
Ακόμη,
αρκετούς πρέσβεις
και διάφορους
αριστοκράτες,
κοντά στους
οποίους ωστόσο
αισθανόταν
πληβείος λόγω
της οικονομικής
του
κατάστασης.
Πώς μπορούσε
να είναι
αλλιώς, αφού
εκείνοι
διέμεναν σε
μέγαρα ενώ
αυτός σε ένα πανδοχείο
αρχικώς
όπου«οι κοριοί
έτρεχαν στους
τοίχους του δωματίου
ακόμη και το
καταμεσήμερο»και
ακολούθως σε
ένα διαμέρισμα
τόσο υγρό και
κρύο που
κάποιες ημέρες
ήταν χειρότερα
μέσα στο σπίτι
παρά έξω.
Με αυτόν τον
τρόπο, όμως,
παρ΄ ότι
ακουσίως, ο
Λάγκους ήταν
σε θέση να
κατανοήσει
περισσότερο τη
ζωή στην Αθήνα.
Χωρίς αυτό να
σημαίνει
ωστόσο ότι
δικαιολογούσε
τις συνθήκες
που
επικρατούσαν,
κάτι που
γίνεται φανερό
από το
υποτιμητικό
ύφος με το
οποίο συχνά αναφέρεται
στις επιστολές
του. Σε
πολιτικό επίπεδο
εν τούτοις
συμμεριζόταν
τα αισθήματα
των Ελλήνων
προς τη Ρωσία,
ενώ βιώνοντας
την αρνητική
διάθεση των
Ελλήνων
απέναντι στους
Βαυαρούς
σχημάτισε τη
δική του άποψη
για τις
εξελίξεις που
θα
ακολουθούσαν.
Ο Λάγκους
αποχαιρέτισε
την Αθήνα με τη
σύζυγό του
στις αρχές του
θέρους του 1853 για
να επιστρέψει
στο Ελσίνκι.
Τρία χρόνια
αργότερα, σε
ηλικία 35 ετών, θα
αναλάμβανε την
ευθύνη της
διδασκαλίας
ανατολικών
γλωσσών στο
πανεπιστήμιο
της πατρίδας
του, με
εξαιρετική μετέπειτα
εξέλιξη. Οι
σχέσεις του με
την Ελλάδα δεν διακόπηκαν,
άλλωστε είχε
γίνει μέλος
της Εν Αθήναις Αρχαιολογικής
Εταιρείας, ενώ
συχνά
αλληλογραφούσε
με τους φίλους
που είχε
αποκτήσει.
Μπορούσε έτσι
από τον
μακρινό Βορρά
να αγαπά
περισσότερο την
Αθήνα παρά να
τη μισεί.
Αυτόπτης
μάρτυς
Το Ολυμπιείο
λίγα χρόνια
μετά την
καταιγίδα που
έριξε έναν από
τους κίονές
του
(φωτογραφία
του 1859)
«Επέλεξα τον
δρόμο που
περνάει από τα
ερείπια του Ναού
του Διός.Οι
φήμες ήταν
αληθινές.Η
φοβερή
καταιγίδα δεν
είχε
καταστρέψει
μόνο σύγχρονα
κτίρια.Είχε
ρημάξει και
ένα από τα
ομορφότερα
μνημεία των
Αθηνών. Ενας
από τους
τεράστιους
κίονες που
ανήκει σε έναν από
τους
μεγαλύτερους
ναούς των θεών
των Ελλήνων,τον
Ναό του Ολυμπίου
Διός,έχει
σκύψει το
περήφανο
κεφάλι του». Η
τρομερή
καταιγίδα η
οποία είχε
πλήξει την
Αθήνα στις 26
Οκτωβρίου 1852
ήταν τέτοια
ώστε να
προκαλέσει
ανεπανόρθωτη
καταστροφή,αλλά
και να φοβίσει
ακόμη και έναν
κάτοικο του
Βορρά.Ο
Βίλχελμ
Λάγκους περιέγραψε
το γεγονός σε
μια επιστολή
προς τη μητέρα
του.
«Ετριζαν τα
τζάμια»γράφει«ακόμη
και στο
διαμέρισμά μας
που ήταν
εσωτερικό.Ο
αέρας έπαιρνε
τις καμινάδες,τα
παράθυρα
γίνονταν
θρύψαλα και η
φοβερή καταιγίδα
μαινόταν όλη
τη νύχτα με όλη
της τη δύναμη».
Το επόμενο
πρωί θα
αντίκριζε την
καταστροφή:
«Σπίτια χωρίς
σκεπές,μεγάλα
δέντρα πεσμένα
το ένα επάνω
στο άλλο,όλος ο
Βασιλικός
Κήπος
διαλυμένος,τα
κιόσκια,τα
ωραιότερα
κυπαρίσσια, οι
ακακίες. Απερίγραπτος
θρήνος και
οδυρμός στην
πόλη ολόκληρη».
Αλλά αυτό που
κυρίως
συγκλονίζει
και,όπως
περιγράφει ο
Λάγκους,θα
συγκεντρώσει
πλήθος
κόσμου-«οι
δημοσιογράφοι
έχουν ορμήσει
σαν
όρνια,άλλος
ζωγραφίζει,άλλος
κάνει
μετρήσεις,άλλος
κρατά
σημειώσεις»-
είναι η πτώση
ενός από τους 16
κίονες που
είχαν διασωθεί
ως τότε από
τους 104 που είχε
αρχικώς ο ναός.
«Ο μεσαίος από
τους τρεις
κίονες στα
δυτικά έχει πέσει
τόσο
όμορφα,λες και
κάποιος έχει
τοποθετήσει
τους
σπονδύλους του
στη σειρά,τον
ένα μετά τον άλλο»
γράφει στη
μητέρα του ο
Λάγκους.